Jouw behandeldoelen bij de ziekte van Crohn

Verminderen van ontstekingen, pijn en klachten

De ziekte van Crohn gaat vaak gepaard met veel pijn en klachten, zoals chronische buikpijn diarree en vermoeidheid. Het belangrijkste behandeldoel bij de ziekte van Crohn is om de ontstekingen, pijn en klachten in je spijsverteringsstelsel te verminderen. Dit kan met behulp van medicijnen, zoals pijnstillers, ontstekingsremmers en immunosuppressiva. Als je minder ontstekingen, pijn en klachten hebt, wordt het makkelijker om je leven te leiden zonder dat je al te veel beperkt wordt door je ziekte.

Je arts kijkt naar verschillende waarden om te bepalen of je ontstekingen in je lichaam hebt en wat de ernst hiervan is, zoals de C-reactief proteïne (CRP) waarde in het bloed en de fecaal calprotectine waarde in de ontlasting. Een verhoogde CRP-waarde laat niet zien of er specifiek een ontsteking in de darmen is, maar wel of er een ontsteking in het lichaam is. De calprotectine waarde in de ontlasting toont wel aan of er in de darmen een ontsteking is. Als deze verhoogd is, dan kan er daarna een coloscopie worden gedaan om de binnenkant van de darmen goed te kunnen bekijken. Een coloscopie is een kijkonderzoek van de dikke darm. Vervolgens kunnen jij en je arts bepalen wat voor jou de beste behandeling is.

Bereiken en behouden van klinische remissie

Het bereiken en behouden van klinische remissie staat vaak centraal bij de behandeling. Klinische remissie betekent dat de ziekte onder controle is en je weinig of geen klachten hebt. Dit kan bereikt worden met medicijnen en soms aanpassingen in je dieet en leefstijl. De ziekte van Crohn is een chronische ziekte waarbij periodes van veel en weinig klachten elkaar afwisselen. Je wilt uiteindelijk zo min mogelijk periodes hebben waarin de ontstekingen actief zijn en je klachten hebt.

Artsen bepalen of je in klinische remissie bent aan de hand van verschillende metingen. Deze metingen worden vaak samengevat in de PRO-2 score. PRO staat hierbij voor Patient Reported Outcomes. Om tot deze score te komen, wordt er onder andere gekeken naar je buikpijn en hoe vaak je naar het toilet moet. Als de PRO-2 score afneemt, dan is de kans groot dat de behandeling aanslaat. Als de score toeneemt, dan kan het zijn dat de behandeling niet effectief is. Het is daarom een handige tool om te meten of een behandeling werkt en om op basis daarvan beslissingen te nemen voor het vervolg van de behandeling.

Over het algemeen wordt aangehouden dat je buikpijnscore (abdominal pain score) lager moet zijn dan 1 en de score voor hoe vaak je naar het toilet moet (stool frequency score) lager moet zijn dan 3 . Dan ben je in klinische remissie, wat inhoudt dat je weinig of geen klachten hebt. In het geval van de ziekte van Crohn wil dat niet altijd zeggen dat je darmgezondheid ook beter wordt. In de volgende paragraaf lees je daar meer over.

Verbeteren van de darmgezondheid

Een ander doel is het voorkomen van schade aan de darmen en het verbeteren van de algehele gezondheid van de darmen. Langdurige ontstekingen kunnen zorgen voor complicaties, zoals vernauwingen. Medicatie kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en het voorkomen van verdere schade aan de darmen. Ook het optimaliseren van je voeding en leefstijl helpt hierbij. Het is belangrijk om een gezond eetpatroon te volgen dat genoeg voedingsstoffen bevat en eventuele tekorten aanvult. Een diëtist kan hierbij helpen.

Door ook de gezondheid van de binnenkant van je darmen te verbeteren, blijf je meestal op de lange termijn gezonder. Je hebt dan minder kans op opvlammingen en de ziekte is beter onder controle. Je voelt je dan ook vaak beter. Maar dit is niet altijd het geval. Je kunt veel klachten hebben, terwijl je ontstekingen afnemen. Of andersom: als je in klinische remissie bent en dus weinig klachten hebt, kunnen er alsnog veel ontstekingen in je darmen te zien zijn.

Het is daarom essentieel om naast klinische remissie (weinig klachten) ook te streven naar endoscopische verbetering (weinig ontstekingen in de darmen). Dit zijn twee aparte behandeldoelen die je meestal allebei wilt bereiken. Om endoscopische verbetering vast te stellen, kijkt de arts naar of er ontstekingen in de darmen zijn, zoals zweren of vergroeiingen. Als de ontstekingen met 50% afnemen ten opzichte van de allereerste meting, dan is er sprake van endoscopische verbetering²³. Je kunt samen met de arts bespreken op wat voor een termijn je dit zou willen bereiken en of dat haalbaar is. Het is dus belangrijk om zowel je klachten als je ontstekingen in de darm te blijven monitoren tijdens de behandeling.

Verbeteren van levenskwaliteit en psychosociaal welzijn

De ziekte van Crohn heeft veel impact op je leven. Je kunt niet altijd alles doen wat je wilt en hebt veel te verduren. Dat kan leiden tot minder zelfvertrouwen, minder deelnemen aan je sociale leven of depressie. Daarom is het essentieel om ook aandacht te besteden aan je psychosociaal welzijn en mentale klachten te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van psychologische ondersteuning en het delen van ervaringen met andere patiënten. Of praat over je ziekte met mensen in je omgeving. Het uiteindelijke doel van de behandeling is om jouw algehele levenskwaliteit te verbeteren.

Ga het gesprek aan met je arts

Bespreek je behandeldoelen en wensen duidelijk met je gastro-enteroloog (maag-darm-leverarts), zodat de behandeling daarop kan worden afgestemd. Met de juiste behandeling en ondersteuning kun je de klachten verminderen en beter met de ziekte leren leven. Maak gebruik van de gesprekshulp om inzicht te krijgen in je klachten en effectief te communiceren met je arts over je symptomen en behandeling. Zo kun je het maximale uit je behandeling halen.